ERAS Flashcards Preview

LEK 2020/2021 > ERAS > Flashcards

Flashcards in ERAS Deck (51)
Loading flashcards...
1
Q

na ile odstawić alko?

A

na min 4 tyg przed operacją

2
Q

na ile odstawić palenie?

A

na min 4-8 tyg przed operacją

3
Q

akt fiz przed operacją

A
  • Ćwiczenia zwiększające wytrzymałość dostosowane do wcześniejszej aktywności chorego.
  • spacery lub jazda na rowerze ≥30 minut dziennie przez ≥4 tygodnie (min 2 tyg) przed planowaną operacją.
  • Nie jest obowiązkową składową ERAS
4
Q

Duże ryzyko niedożywienia występuje u chorych z:

A
  1. BMI <18,5 kg/m2
  2. utratą >10% masy ciała w ciągu ostatnich 3–6 miesięcy (>65 lat ubytek >5% masy ciała w ciągu ostatnich 6 miesięcy uznaje się za kryterium niedożywienia.)
  3. stopniem C w skali SGA (A- spoko odżywienie, B- zagrożenie niedożywieniem)
  4. stężeniem albuminy w osoczu <30 g/l
5
Q

opisz interwencję żywieniową

A
  1. u osób niedożywionych lub z dużym ryzykiem niedożywienia
  2. min. 10-14 dni
  3. min. 2-3 razy dziennie preparaty zawierające podstawowe składniki odżywcze: białka, tłuszcze, węglowodany oraz witaminy i minerały, na przykład Nutridrink (Nutricia), Impact Oral (Nestlé Health Science) czy Fresubin lub Diben (Fresenius Kabi)
  4. najlepiej doustnie, a pozajelitowo tylko jeśli nie są w stanie p.o. lub jeśli jest to niewystarczające
6
Q

przedoperacyjna anemia- jaka Hb?

A

M <13 g/dl, K <12 g/dl

7
Q

co robisz z anemią przedoperacyjną?

A

Badasz ferrytynę (<30 to licho) i zwykle dajesz suplementy Fe p.o. lub i.v.

! NIE przetaczasz preparatów krwiopochodnych (jeśli już bardzo trzeba to kilka dni przed zabiegiem, a nie w dniu zabiegu) i NIE DAJESZ ERYTROPOETYNY

8
Q

wpływ rutynowego przygotowania jelita grubego na przebieg pooperacyjny

A
  • odwodnienie
  • zaburzenia elektrolitowe
  • opóźniony powrót perystaltyki po zabiegu
9
Q

Przygotowanie jelita zaleca się w przypadku:

A

1) konieczności wyłonienia ileostomii odbarczającej
2) przezodbytowej mikrochirurgii endoskopowej (TEM)
3) hybrydowej techniki przezodbytowego całkowitego wycięcia odbytnicy z krezką (TaTME)
4. niskiej przedniej resekcji odbytnicy

10
Q

antybiotyki okołooperacyjnie

A
  • cefalosporyna (cefuroksym) + metronidazol
  • dożylne należy podać 60 minut przed rozpoczęciem operacji.

teoretycznie można dawać p.o. dzień przed i dzień po, ale to kontrowersyjne

11
Q

przed operacją ile czasu nie jeść i nie pić?

A

6 h pokarmy stałe i 2 h klarowne płyny (jest to bezpieczny czas poza K w ciąży i osoby refluksem)

12
Q

bogatowęglowodanowy płyn przed operacją

A
  • 200-400 ml
  • 2-3 h przed operacją
  • jeśli zabieg się opóźnia to co godzinę dawać 200 ml aż do 2 h przed zabiegiem
13
Q

premedykacja

A
  • lęk zmniejszamy rozmową, brakiem głodzenia, a nie długodziałającym BZD
  • jeśli już dajemy lek to krótkodziałający albo melatoninę albo paracetamol+gabapentyna/pregabalina
14
Q

PONV- co to?

A

pooperacyjne nudn i wymioty

15
Q

skala Apfel- do czego?

A

do PONV

16
Q

skala Apfel- opisz

A
szczególnie narażeni na PONV są:
 1) kobiety
 2) osoby cierpiące na chorobę lokomocyjną lub z PONV w wywiadzie
 3) osoby niepalące 
 4) chorzy wymagający podawania leków opioidowych po zabiegu.
1 pkt- 10 %
2 pkt- 20%
3 pkt- 60%
4 pkt- 80%
17
Q

inne czynniki ryzyka PONV

A
  1. zabiegi ginekologiczne, cholecystektomia, laparoskopowe
  2. znieczulenie ogólne zwłaszcza wziewne (bardziej niż regionalne i bardziej niż TIVA=całk dożż)
  3. dłuższy czas trwania zabiegu
  4. młodszy wiek
18
Q

postępowanie z chorym z 1 czynnikiem ryzyka PONV

A

nic lub ondasetron profilaktycznie

19
Q

postępowanie z chorym z 2-3 czynnikami ryzyka PONV

A

skojarzona profilaktyka 2 lekami: deksametazon i ondasetron

20
Q

postępowanie z chorym z 4 czynnikami ryzyka PONV

A

skojarzona profilaktyka 2 lekami: deksametazon i ondasetron i rozważenie zmiany rodzaju znieczulania na TIVA lub regionalne

21
Q

profilaktyka p/zakrzepowa

A

heparyna drobnocząsteczkowa; u pacjentów operowanych z powodu raka j.g. nawet 28 dni po zabiegu

22
Q

co należy do protokołu ERAS?

A
  1. przedoperacyjne przygotowanie i konsultacje
  2. brak przygotowania jelita
  3. przedoperacyjny napój węglowodanowy
  4. brak premedykacji
  5. brak zgłębników nosowo-żoł
  6. znieczulenie zewnątrzoponowe
  7. krótkodziałające leki znieczulające
  8. restrykcja sodu i płynów
  9. laparoskopia, krótkie cięcia poprzeczne, unikanie drenów
  10. zapobieganie hipotermii
  11. wczesne uruchomienie
  12. nieopioidowe leki p/ból
  13. zapobieganie PONV
  14. wczesne usuwanie cewników
  15. wczesne żywienie doustne
  16. stała ocena realizacji programu
23
Q

cele ERAS

A
  1. redukcja stresu wywołanego urazem (operacją)
  2. zmniejszenie liczby powikłań okołooperacyjnych
  3. przyspieszenie powrotu pacjenta do pełnej aktywności
  4. skrócenie czasu trwania hospitalizacji
  5. poprawa jakości opieki świadczonej na oddziałach chirurgicznych
  6. obniżenie kosztów opieki zdrowotnej.
24
Q

ocena odżywienia- jakie skale?

A

SGA

NRS 2002

25
Q

Korzyści wynikające z podania bogatowęglowodanowego napoju:

A
  1. zmniejsza lęk pacjenta
  2. redukuje uczucie suchości w ustach
  3. pomaga zachować pierwotną siłę mięśniową
  4. wpływa na szybszy powrót perystaltyki jelit
  5. zmniejsza częstość powikłań (zmniejsza insulinooporność po zabiegu i tym samym hiperglc)
26
Q

komu można zgłębik nosowo żołądkowy?

A

-jedynie u pacjentów z pooperacyjnymi nudnościami i wymiotami i z masywnym zaleganiem treści w żołądku
Krótkotrwałe stosowanie zgłębnika pozwala na odbarczenie żołądka i ustąpienie objawów.

27
Q

co złego robią rutynowo stosowane zgłębniki?

A
  1. wydłużenia czasu trwania pooperacyjnej niedrożności jelit
  2. częstszego występowania powikłań oddechowych (zapalenia płuc czy rozedmy)
  3. wydłużenia czasu pobytu w szpitalu
28
Q

kiedy powinno się usuwać zgłębnik nosowo-żołądkowy?

A

już na sali operacyjnej, tuż po wybudzeniu

29
Q

Korzyści wynikające z zastosowania znieczulenia zewnątrzoponowego:

A
  1. lepsza kontrola bólu
  2. zmniejszenie odsetka powikłań
    - zmniejsza częstość zakażeń układu oddechowego
    - redukuje liczbę powikłań zakrzepowo-zatorowych
    - skraca okres pooperacyjnej niedrożności jelit
    - zmniejsza śmiertelność
    - minimalizuje konieczność przetaczania preparatów krwiopochodnych.
  3. szybsza rehabilitacja
  4. szybszy powrót prawidłowej czynności jelit.

Zwłaszcza w laparotomii i w laparoskopii jeśli duże ryzyko konwersji.
cewnik do znieczulenia ma zostać do 48 h po operacji

30
Q

Brak przygotowania jelita nie wpływa na większą częstość:

A
  1. zakażenia miejsca operowanego
  2. rozwoju ropni wewnątrzbrzusznych
  3. nieszczelności zespoleń
  4. reoperacji.
31
Q

przygotowanie jelita z zastosowaniem środków osmotycznie czynnych prowadzi do:

A
  1. odwodnienia
  2. zaburzeń elektrolitowych
  3. opóźnionego powrotu perystaltyki po zabiegu
  4. wydłużenia czasu trwania hospitalizacji.
32
Q

TIVA- zalety

A
  1. szybkie wybudzanie pacjenta
  2. brak kaszlu i podrażnienia dróg oddechowych
  3. redukcja pooperacyjnych nudności i wymiotów (postoperative nausea and vomiting – PONV)
  4. brak ryzyka wystąpienia hipertermii złośliwej
33
Q

TIVA- jakie najczęściej leki?

A

remifentanyl i propofol

34
Q

płynoterapia podtrzymująca

A

krystaloidy

35
Q

płynoterapia wyrównująca (w razie znacznej utraty krwi)

A

koloidy

36
Q

Przeciążenie płynowe skutkuje:

A
  1. przedłużoną niedrożnością porażenną jelit
  2. utrudnionym gojeniem się zespolenia (zwiększenie ryzyka rozejścia się)
  3. obrzękami (uszkodzenie śródbłonka)
37
Q

Racjonalna płynoterapia w okresie przedoperacyjnym

A
  1. preferowana podaż płynów drogą doustną
  2. normowolemia w okresie przedoperacyjnym
  3. podaż ≤2500 ml płynów
  4. ograniczenie podaży sodu w okresie okołooperacyjnym do 70 mmol
38
Q

czy laparoskopia jest obowiązkowa w protokole ERAS?

A

NIE

39
Q

Zalety cięć poprzecznych:

A
  1. mniejszy ból pooperacyjny
  2. lepszy dostęp do pola operacyjnego
  3. mniejsze ryzyko rozwoju przepuklin pooperacyjnych.
40
Q

Dostęp laparoskopowy wiąże się z:

A
  1. mniejszą śródoperacyjną utratą krwi
  2. redukcją pooperacyjnego bólu
  3. szybszym powrotem aktywności jelit
  4. mniejszym ryzykiem rozwoju powikłań
  5. krótszym czasem trwania hospitalizacji
  6. szybszym powrotem pacjenta do normalnej aktywności.
41
Q

Kiedy stosujemy dreny wg ERAS?

A
  1. trudności techniczne podczas wykonywania zespolenia
  2. reoperacja po nieszczelności zespolenia
  3. ultraniska resekcja odbytnicy
  4. po operacjach trzustki.

Nie wykazano korzyści w zabiegach na żołądku i j.g.

42
Q

Metody zapobiegania hipotermii:

A
  1. maty grzewcze
  2. ciepłe płyny infuzyjne
  3. dmuchawy z ciepłym powietrzem.
43
Q

hipotermia okołooperacyjna- jaka temp ciała?``

A

<36

44
Q

skutki hipotermii okołooperacyjnej

A
  1. zwiększenie częstości zakażeń miejsca operowanego

2. zwiększenie odsetka powikłań kardiologicznych.

45
Q

Wczesną rehabilitację pacjenta ograniczają:

A
  1. niewystarczająca terapia przeciwbólowa
  2. przedłużone utrzymywanie cewnika w pęcherzu moczowym
  3. utrzymywanie drenów
  4. pooperacyjne nudności i wymioty (PONV)
46
Q

Leczenie przeciwbólowe wg ERAS

A
  1. analgezja multimodalna (łączenie leków o różnych mechanizmach działania, także ant. NMDA i leki p/drg)
  2. stałe dawki leków przeciwbólowych w okresie pooperacyjnym (48 h po operacji)
  3. rezygnacja z opioidowych leków przeciwbólowych, chyba, że bardzo potrzebne
  4. analgezja nasiękowa miejsca operowanego
  5. blokada mięśni poprzecznych brzucha (TAP-block)
  6. znieczulenie zewnątrzoponowe
  7. ocena bólu pooperacyjnego przez 48 h po operacji co 4-8 h
  8. pierwsze 24 h po operacji dożż, potem doustnie
47
Q

Działania niepożądane opioidów:

A
  1. osłabiają motorykę jelit
  2. nasilają pooperacyjne nudności i wymioty
  3. odpowiadają za sedację pacjenta
  4. przyczyniają się do zatrzymania moczu.
48
Q

czynniki łagodzące PONV

A
  1. leki przeciwwymiotne
  2. skrócenie czasu głodzenia
  3. wczesna rehabilitacja ruchowa
  4. zbilansowana płynoterapia.
49
Q

PONV- u ilu % pacjentów poddanych dużym zabiegom chirurg?

A

25%

50
Q

do jakiego czasu po operacji usunąć cewnik moczowy?

A

do 24 h

51
Q

wczesne włączanie diety doustnej- jakie korzyści?

A
  1. zmniejszenie liczby powikłań infekcyjnych (chirurgicznych, zapalenia płuc)
  2. przyspieszenie powrotu perystaltyki
  3. skrócenie czasu trwania hospitalizacji
  4. zmniejszenie śmiertelności w ciągu 30 dni od zabiegu
  5. zmniejsza ryzyko powstania ropni wewnątrzbrzusznych

! nie zwiększa ryzyka wystąpienia nieszczelności zespolenia